فریدون مجلسی در خصوص گمانهزنیها مبنی بر احتمال اجرایی شدن مکانیسم ماشه گفت: در مورد مکانیسم ماشه، از آغاز مشخص شده است که هر یک از امضا کنندگان قرارداد برجام، در صورتی که رفتار طرفین را مطابق تعهدات خود ندانند، میتوانند نسبت به اعلام ابطال آن اقدام نمایند و این موضوع به شورای امنیت اعلام میشود؛ در این حالت […]
فریدون مجلسی در خصوص گمانهزنیها مبنی بر احتمال اجرایی شدن مکانیسم ماشه گفت: در مورد مکانیسم ماشه، از آغاز مشخص شده است که هر یک از امضا کنندگان قرارداد برجام، در صورتی که رفتار طرفین را مطابق تعهدات خود ندانند، میتوانند نسبت به اعلام ابطال آن اقدام نمایند و این موضوع به شورای امنیت اعلام میشود؛ در این حالت رأیگیری صورت نخواهد گرفت. به همین ترتیب، قطعنامهای که شامل شش قطعنامه معلق شده است، باطل خواهد شد. تا کنون نظر ما بر این بوده که چنین خطری وجود دارد و این باعث میشود که جمهوری اسلامی به عنوان طرف اصلی قرارداد با احتیاط بیشتری رفتار کند. دولت آمریکا نیز زمانی که خواست از این قرارداد خارج شود، به این مکانیسم استناد نکرد تا بتواند به راحتی قرارداد را لغو کند.
وی ادامه داد:چند روز پیش، وزیر خارجه کنونی و وزیر خارجه اسبق اعلام کردند که چنین امکانی وجود ندارد و کشورها نمیتوانند به راحتی به شورای امنیت اعلام کنند که آن قطعنامه ملغی شده و لغو شود. من مطمئن نیستم، اما به خاطر دارم که چنین مخاطرهای وجود داشته. ممکن است معقول به نظر نرسد، اما این خطر هنوز وجود دارد. اگر این قطعنامه را حذف کنند، ظاهراً وضع ایران تغییر چندانی نخواهد کرد. ما هم اکنون هم تحت بکجانبه آمریکا هستیم که رنگ بینالمللی دارد و استفاده از مکانیسم ماشه وضعیت را مقداری سختتر میکند. البته گاهی استثناهایی در این مورد وجود داشته است، مانند چین که به طور کامل زیر بار نمیرفت. اما همه کشورها این تحریمها را قبول داشتهاند و مثلا چین با ترتیبات خاصی اقدام به دور زدن آنها میکرد. در داخل ایران، عدهای که ذینفع هستند با دلالی و دور زدن تحریمها بخشی از تجارت ایران، از جمله فروش نفت و واردات و صادرات را انجام میدهند. این تحریمها، تحریمهای بینالمللی نیستند، بلکه تحریمهای آمریکایی هستند که جامعه بینالملل به دلیل ترس از عصبانی شدن آمریکا، به آنها پایبند است؛ به عبارت دیگر، برای خود زحمت قبول دردسر نمیدهند.
مجلسی در خصوص اینکه اگر مکانیسم ماشه اجرا شود، گفت: اگر مکانیسم ماشه واقعاً اجرا شود و تحریمهای مرتبط با محمود احمدینژاد، که به عنوان «کاغذ پارهها» یاد میکرد، دوباره برقرار شود، ایران با یک مخمصه جدی مواجه خواهد شد. در این قطعنامهها، نقص صلح و امنیت بینالمللی محکوم شده است و دست آن کشورها برای واکنش به ایران باز خواهد بود. اگر حملهای شبیه حملات اخیر به ایران صورت گیرد، میتوانیم ادعا کنیم که این اقدام غیرقانونی و برخلاف مقررات بینالملل است. در این صورت، آنها میتوانند بگویند که شما محکوم هستید؛ زیرا کوشش میکردید مخفیانه بمب اتم بسازید و اتهاماتی مانند انجام اقدامات پنهانی در تأسیسات هستهای نطنز، فردو و اراک مطرح خواهد شد. در این شرایط، ما چارهای جز پذیرش این اتهامات نخواهیم داشت.
این دیپلمات پیشین با اشاره به بمبارانهای اخیر، افزود: اکنون اتهامهایی که به ما زدهاند، در بمبارانهای اخیر از بین رفتهاند. به گفته خودشان فردو آسیب بسیار دیده و مرکز اراک بمباران شده است و حتی در جاهایی مانند اصفهان، بخشهای فناوری آسیب دیدهاند. صورت مسأله اصلی تا حدودی از بین رفته است؛ و چگونگی اجرای محکومیتهای ناشی از آن مسأله خود یک سوال است. اما از همه مهمتر، سرمایههای انسانی، فرماندهان، دانشمندان و مراکز دفاعی نظامی هستند. نباید اجازه دهیم که این مسائل دوباره تکرار شوند.
ما باید به واقعیت اهمیت ایران به عنوان یک کشور مهم درجه دو بازگردیم
مجلسی با تأکید بر اینکه باید با تلاش پیشرفت اقتصادی پیش بیاوریم، تصریح کرد: ما باید به واقعیت اهمیت ایران به عنوان یک کشور مهم درجه دو بازگردیم. ما یک کشور درجه یک نیستیم و جزو ثروتمندان جهان به حساب نمیآییم. ما تنها یک درصد جمعیت جهان را تشکیل میدهیم و باید به آن پنج درصد از منابع جهانی که داریم، بچسبیم و تلاش کنیم که سهم اقتصاد نیم درصدی خود را به دو درصد یا چهار درصد افزایش دهیم. باید از نظر اقتصادی چنان قوی شویم که بتوانیم از عهده پشتیبانی یک قدرت نظامی معتبر که شایسته کشور ایران باشد، برآییم و از تکرار چنین بلایایی جلوگیری کنیم. جبران خسارات فلسطینیان نیز یک مسأله انسانی است که باید به آن توجه کنیم.
وی ادامه داد: وی ادامه داد: به نظر من، گریز از تنشها، خواه به شکل مستقیم و خواه غیرمستقیم، نشاندهنده این است که ما در صدد جنگ با «هیچ کس» نیستیم. همچنین، باید به راهحلهایی توجه شود که خود کشورهای عرب یعنی طرفهای اصلی نیز قبول دارند؛ از جمله راهحل دو کشور و خروج رژیم صهیونی از سرزمینهای اشغالی بر اساس معاهده ۱۹۶۷. جبران خسارات فلسطینیان نیز یک مسأله انسانی است که باید به آن توجه کنیم.
مجلسی با تأکید بر پایبند بودن مقررات بینالمللی، گفت: ما باید مانند سایر کشورها به رعایت اصول جهانی احترام بگذاریم، پذیرای FATF باشیم و اطمینان حاصل کنیم که تراکنش پولها و اقدامات ما در چارچوب قوانین بینالمللی انجام میشود. این از جمله مسائلی است که میتواند از اتهام کمک مالی به تروریسم و پولشویی و قاچاق مواد مخدر جلوگیری کند. باید به زندگی ادامه دهیم و از این همه استرس، ناراحتی و جنگ برای ملت کم کنیم. ما نیز مانند دیگران آواره شدهایم؛ آوارگان ایرانی در دنیا به ۸ میلیون نفر میرسد که بیشتر از تعداد فلسطینیان است. باید قدری بیشتر به فکر خودمان باشیم و ظلمهایی را که نسبت به آنان شده است، محکوم کنیم و ابراز همدردی داشته باشیم. همچنین باید از حقوق آنها در مجامع بینالمللی حمایت کنیم و همان کاری را انجام دهیم که دیگران با ما میکنند.
مذاکرات دوباره میتواند ما را از بنبست خارج کند
وی در پاسخ به سوال که آیا با دور جدید مذاکرات میتوان از بنبست خارج شد؟ گفت: مذاکرات دوباره میتواند ما را از بنبست خارج کند؛ البته باید بهطور واضح بیان شود که دیگر زمان مذاکره برای انطباق فعالیتهای خود در مقابل قراردادهای گذشته گذشته است. امروز باید چانهزنی کنیم تا آنها انتظاراتی از ما بهعنوان کشوری تسلیمشده و شکستخورده نداشته باشند. باید رفتار مسالمتآمیز و صلحجویانه خود را بهطور حرفهای به اطلاع آنها برسانیم و بهگونهای رسمی اعلام کنیم که مشکلات باید کنار گذاشته شوند تا بتوانیم به توافقنامهای اصولی دست یابیم و این تعهدات را به عهده بگیریم. در مقابل، آنها نیز باید تحریمها و محدودیتهای بانکی را از سر ما بردارند. آنگاه خواهیم دید که ایران با امکانات زیربنایی اصولی و انسانی که در داخل و خارج دارد و با منابعی که در اختیار دارد، میتواند جهشی بزرگ داشته باشد و حتی از کشورهای ببرهای آسیا و عربی پیشی بگیرد.
مجلسی در خصوص تندروها خارجی و داخلی، اضافه کرد: تندروهای خارجی با اتکا و در واکنش به تندروهای داخلی و تهدیدات برخی نیروهای داخلی مبنی بر نابودسازی اسرائیل، همچنان تندروی میکنند. در مقابل، عدهای نیز سکوت میکنند و راضی میشوند.
این دیپلمات پیشین در پایان به جنگ روانی پرداخت و تاکید کرد: من به جنگ روانی اعتقادی ندارم. مردم به سمتی رفتند که دشمنان ما نمیتوانستند آنطور که میخواستند ما را شکست دهند؛ اگرچه ما نیز پیروز نشدیم. آیا از دست دادن سرداران و دانشمندان ما به پیروزی منجر شد؟ آیا نابودی مراکز انرژی هستهای و نظامی به سود ما بود؟ اما در عوض، ما نیز موشکهایی به سمت آنان پرتاب کردیم تا بفهمند که پس از ضربه اولیهای که متحمل شدیم، توانایی متقابل داریم. این وضعیت کافی نیست و تقویت روحیه ما باید موجب امنیت و امیدواری پایدار باشد، تا بتوانیم مانع از وقوع تنشها شویم و حسن نیت خود را اثبات کنیم. باید اعتماد جهانی را جلب کنیم و از تحریمهای ویرانگری که ما را ۵۰ سال به عقب راندهاست، نجات یابیم.