صبح روز دوشنبه خبر سفر وزیر امور خارجه کشورمان به پکن منتشر شد . سفری که به نظر می رسد شاید تغییری در روند مذاکرات ایران و آمریکا به دنبال داشته باشد. برخی رسانه ها از جمله روزنامه اصولگرای فرهیختگان از احتمال تغییر میانجی در مذاکرات احتمالی ایران و آمریکا خبر داده است . احتمالی […]
صبح روز دوشنبه خبر سفر وزیر امور خارجه کشورمان به پکن منتشر شد . سفری که به نظر می رسد شاید تغییری در روند مذاکرات ایران و آمریکا به دنبال داشته باشد.
برخی رسانه ها از جمله روزنامه اصولگرای فرهیختگان از احتمال تغییر میانجی در مذاکرات احتمالی ایران و آمریکا خبر داده است . احتمالی که با تغییر شرایط بین المللی دور از ذهن نیست .(اینجا بخوانید)
در حال حاضر چین نقش رسمی میانجیگری مستقیم بین ایران و آمریکا ندارد، اما حضور آن در فضاهای دیپلماتیک منطقه و بینالمللی مشهود است و میتواند در مسیر مذاکرات مؤثر باشد.
اما تاکنون چین چه نقشی در مسیر مذاکرات داشته است؟
در ۲۴ آوریل ۲۰۲۵، نشست دیپلماتیک در پکن بین ایران، چین، روسیه و آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای بررسی برنامه هستهای ایران برگزار شد. در بیانیه پایانی، چین بر ضرورت بازگشت بهراههای دیپلماتیک تأکید کرد .
از سوی دیگر سخنگوی چین در سازمان ملل خواستار سرد شدن فضای تنش و بازگشت به مذاکرات شد و بار دیگر جایگاه صلح و دیپلماسی را برجسته کرد .
همچنین ایران پس از هر دوره از مذاکرات خود با آمریکا به رایزنی های خود با مقامات چین به عنوان شریک خود ادامه داده است.
بنابراین اگرچه چین میانجی مستقیم نیست، اما در نقش پشتیبان دیپلماتیک فعال است؛ بهویژه از طریق نشستها در پکن، شورای امنیت و آژانس بینالمللی انرژی اتمی.
اما بعد دیگر این ماجرا را نباید از نظر دور داشت . تحلیلگرانی معتقدند چین با هدف حفظ منابع انرژی و ثبات منطقه، بیشتر به نقش یک “بازیگر تأثیرگذار دیپلماتیک” علاقهمند است تا میانجیگری مستقیم .
منتقدان، مواضع پکن در جنگ ۱۲ روزه را منفعلانه توصیف کرده و موافق جایگزینی چین و عمان نیستند.
از سوی دیگر نگرانی آمریکا نسبت به نفوذ چین زیاد است. با این تحلیل که ایالات متحده از چین انتظار دارد که از نفوذ خود در کنترل ایران استفاده کند.
اما از دیگر کشورهایی که به عنوان جایگزین چین از آن باد می شود، نروژ است. حضور یک میانجی اروپایی از آن حیث اهمیت دارد که میتواند همزمان با تداوم مذاکرات پیشین، عملا مذاکره با اروپا درباره مکانیسم ماشه را نیز پیگیری کند.
پیش از این ترامپ نشان داده که اعتمادی به اروپا در جریان مذاکره با ایران ندارد. ترامپ امنیت با چین در مسائل مختلف سیاسی و اقتصادی زاویه دارد. بنابراین باید است تن به میانجیگری چنین کشورهایی دهد.
باید منتظر ماند و دید که ماجرای میانجی ایران و آمریکا در مذاکرات احتمالی به کجا ختم خواهد شد .